De beulen zitten onder ons!

Brenda Westra, inmiddels NBA-erelid, merkte tijdens de fameuze ledenvergadering op 14 december 2006 al op: "De beulen zitten niet in New York, nee, ze zijn onder ons.” En met de beulen werden de BigFour vertegenwoordigers bedoeld die zoals toen ook al gebruikelijk de meerderheid in het bestuur vormden. In die vergadering werd een nieuwe beroepscode aangenomen die de BigFour de mogelijkheid gaf om via de begrippen "assurance" en "aan assurance verwant" alle NBA-leden een baaierd van regelgeving op te leggen op marktgebieden voor bedrijfsleven en overheid waar ze zichzelf van vrijstellen.

Denk bijv. aan juridisch/fiscaal advies, finance, belasting­aangifte, human resource, outsour­cing, een­voudige jaar­reke­ningen, ICT(-advies), online boekhouden, second opinions. Heel democra­tisch werden alternatieve voorstellen niet in stemming gebracht. Om een meerderheid te krijgen wer­den medewer­kers van BigFour kanto­ren met witte busjes aangevoerd. Die gebeu­rtenis­sen en latere waren aanleiding voor de oprichting van SWA en later OvRAN.

Driedubbel genaaid houdt beter

Meerdere NBA-regels leggen zoveel verplich­tingen op dat sommige diensten of activiteiten niet meer praktisch uitvoerbaar zijn voor NBA-leden of hun werkgevers. Met als gevolg dat de overgrote meerderheid van de NBA-leden die zich helemaal niet bezig houden met typische accountantswerzaamheden, laat staan wette­lij­ke controle, voor een lastige keus staan.

Ofwel zich niet aan de NBA-regels houden ofwel op achterstand staan in de concurrentie met bijv. BigFour kantoren en andere concurrenten. Verbazingwekkend is dat het AIB-bestuur zelfs adviseert je dan maar niet aan de NBA-regels te houden want niemand maakt zich daar druk om.

Het is eigenlijk onbegrijpelijk dat zoveel NBA-leden dit al zolang accepteren omdat ze anders hun RA/AA titel kwijtraken en zich geen RA/AA of accountant etc. meer mogen noemen. Als ze zich hier als lid van OvRAN inschrijven, krijgen ze betere regelgeving, onbe­smet­te titels en lagere contributies.

Om die onnodige regeldwang te bestrijden zijn een drietal juridische wegen gekozen: 1. vereni­gingsdwang, 2. tuchtklacht tegen drie BigFour NBA bestuursleden die zich niet aan de eigen NBA-regelgeving houden en 3. een ACM-klacht wegens concurrentievervalsing ex art. 6 resp. misbruik van economische machtspositie ex. art. 24 Mededingingswet (WM) door de NBA in samenwerking met de Big Four.

Juridische ontwikkelingen

Hieronder treft u de hoofdlijnen van alle drie procedures met links naar alle details. Verbazing­wekkend hoe de rechtspraak steeds heel creatief toepassing van duidelijke wettelijke regels omzeilt als het om de NBA gaat.
• Vereni­gingsdwang: Nadat de Hoge Raad in deze juridische thriller min of meer conform verwach­ting concludeerde dat het verbod op verenigings­dwang in art. 11 EVRM niet van toepassing is op publiekrechtelijke verenigingen zoals de NBA is op 17-7-2020 de finale HHRM-klacht ingediend.
• Tuchtklacht: Inzake deze klacht van 31-10-2017 tegen 3 be­stuurs­leden NBA die de NBA re­gelgeving niet naleven, velde de Accoun­tants­ka­mer het politieke oordeel dat de SWA het onmo­gelijke bewijs voor individueel stemgedrag niet leverde waardoor de klacht werd afgewezen. Het hoger beroep bij CBB vind nu plaats op 3-9-2020.
• Concurrentievervalsing: Inmiddels is een klacht bij ACM ingediend met het verzoek tot hand­havings­maatregelen te komen over mis­bruik kartelpositie en concurren­tiever­valsing door Big­Four kantoren via de NBA.

Politieke ontwikkelingen: twee actiepunten

Het is er dan eindelijk: AO Accountancy op 28-9-20 over structuurwij­zigingen accountancy. Hoek­stra en Bigfour willen zo weinig mogelijk veranderen en laten de kwar­tiermakers wat rondspartelen met zoet­hou­ders voor het ongenoegen dat overal leeft.
• Actie 1: Ontkoppel inschrijving accountants­register en lidmaatschap NBA voor alle NBA-leden die geen wettelijke controle doen. Argu­ment: Dat maakt goeddeels een einde aan concurrentievervalsing en misbruik kartelpositie door de BigFour
• Actie 2: Grijp het voorstel Hoekstra aan om wet­telijk controleurs te benoemen bij bedrijven die aantoonbaar geen wettelijke controleur kun­nen vinden om de wettelijke controle geheel af te schaffen. Argument: De huidige verklaringen hebben al geen enkele betekenis meer, laat staan een verklaring afgedwongen bij een BigFour kantoor of ambtenaar (zie bijv. Imtech, Wirecard, Singapore Carillion etc) en bieden aantoonbaar geen enkele garantie tegen fraude en discontinuiteit. Nu het laatste AO verslag 18-12-2018 wederom laat zien dat de BigFour alleen nog de VVD aan hun zijde hebben, nodigen we al onze lezers uit te bevorderen dat de 2e Kamer bovenstaande stappen zet.